Trước làn sóng chỉ trích liên quan đến công tác trọng tài ở V.League 2016, VPF đã quyết định thuê trọng tài ngoại ở những trận đấu quan trọng sắp tới. Thế nhưng đó thực sự là điều cần thiết hay cũng chỉ là giải pháp chữa cháy tạm thời?

Từ phát biểu "Trọng tài Nhật bắt như trọng tài phường"

Để đem đến sự công bằng, khách quan nhất, ở trận chung kết sớm ở vòng 20 V.League 2016 tại Lạch Tray giữa Hải Phòng - HN.T&T, VPF đã quyết định mời trọng tài FIFA người Malaysia Muhammad Nazmi bin Nasaruddin sang cầm còi. Thực tế, đây không phải là lần đầu tiên VPF mời các vị "Vua áo đen" ngoại quốc về điều hành các trận đấu tại V.League.

Tại V.League 2015, trong 3 trận đấu được đánh giá có tính chất trọng nhất mùa giải liên quan đến cuộc đua trống xuống hạng và tranh chấp vô địch giữa Đồng Nai - HA.GL, HN.T&T - B.Bình Dương và B.Bình Dương - FLC Thanh Hoá, các trọng tài ngoại đến từ Thái Lan, Malaysia và Nhật Bản được mời về "cầm cân nảy mực".

Kỳ vọng là thế, nhưng không phải vị Vua áo đen ngoại quốc nào được VPF mời sang cũng đáp ứng được mong đợi của các CLB, dù bản thân họ đến từ nền bóng đá phát triển hơn Việt Nam.

Câu chuyện liên quan đến trọng tài người Nhật - Takube Okabe, người được mời về bắt chính ở trận chung kết sớm giữa HN.T&T - B.Bình Dương vòng 21 V.League 2015 là ví dụ. Không đến mức mắc sai sót nghiêm trọng nhưng việc chưa thích nghi với môi trường V.League, vị "Vua áo đen" đến từ xứ sở mặt trời mọc có những quyết định không thực sự chính xác trong trận đấu rất được chờ đợi này.

Không hài lòng trước cách cầm còi của của trọng tài người Nhật, bầu Hiển, dù vốn lành tính và chưa bao giờ chỉ trích công tác trọng tài cũng phải lên tiếng thể hiện sự bức xúc:

"Trọng tài xử lý nhiều tình huống không dứt khoát, cương quyết. Có những tình huống cầu thủ HN T&T bị phạm lỗi khi đi bóng vào vòng cấm đối phương trọng tài không hề rút thẻ vàng, trong khi có những pha ở giữa sân lại rút thẻ. Tôi nghĩ rằng ông trọng tài này trình độ chỉ như trọng tài phường, không thể bằng trọng tài V.League, nên mời chỉ mất công, tốn tiền”.

Phát biểu của ông bầu họ Đỗ như cái tát giáng mạnh vào những nhà tổ chức và nó khiến nhiều người đặt câu hỏi: Thuê trọng tài ngoại về điều hành V.League có thực sự cần thiết hay vẫn chỉ là giải pháp tạm thời?

Chữa cháy

Trước những sự cố liên quan đến trọng tài trở thành hệ thống từ đầu mùa, đặc biệt là những sai lầm nghiêm trọng của trọng tài Hà Anh Chiến và mới nhất là Phùng Đình Dũng khiến hình ảnh của các vị "Vua áo đen" Việt Nam bị xấu đi, đánh mất niềm tin trầm trọng.

Theo tính toán của VPF, để ngăn chặn những sự cố đáng tiếc, đảm bảo tính công bằng, khách quan, họ tiếp tục quay về với phương án quen thuộc ở mùa giải trước khi gặp "ca khó": Mời trọng tài ngoại.

Thực tế, trong những mùa giải gần đây khi VPF mời các trọng tài nước ngoài về điều hành những trận đấu quan trọng ở một số vòng đấu cuối V.League, giới chuyên môn khẳng định: Trình độ trọng tài ngoại không hơn gì trọng tài nội.

Thậm chí, theo đánh giá của những người đang làm nghề ở V.League, nhiều trọng tài nội còn có trình độ tốt hơn rất nhiều so với những vị "Vua áo đen" đến từ các quốc gia khác được mời sang Việt Nam cầm còi.

"Có một thực tế mà nhiều người không biết, không phải trọng tài nước ngoài nào sang Việt Nam cũng thực sự tốt. Bởi chúng ta mời tới các trọng tài nước bạn nhưng cũng tuỳ thuộc vào các quốc gia đó cử ai sang bắt tại V.League.

Cứ thử hình dung, một trọng tài tại các nước trong khu vực như Indonesia, Singapore, Malaysia hay Thái Lan thu nhập của họ là 500 USD/trận. Thế nhưng khi sang Việt Nam thì chúng ta chỉ tính công cho họ theo ngày. Chế độ 100 USD/1 ngày và 4 ngày làm việc tại Việt Nam họ cũng chỉ nhận tối đa 400 USD và như thế là ít hơn so với khi làm việc tại giải đấu của nước họ.

Vậy tội gì mà người ta phải sang một quốc gia khác để làm việc, đi lại mệt mỏi, áp lực vài thu nhập kém hơn? Thế nên, các trọng tài cứng ở các nước bạn chưa chắc được cử sang mà hầu hết toàn là trọng tài trẻ, không có nhiều kinh nghiệm bắt quốc tế dù họ có mác trọng tài FIFA", một trọng tài đang hành nghề ở V.League cho biết.

Cũng theo vị Vua áo đen này, giải pháp thuê trọng tài ngoại chỉ là chữa cháy tạm thời, không thể cải thiện công tác trọng tài ở V.League: "Trọng tài ngoại trình độ có thể không nhỉnh hơn đồng nghiệp VN là mấy, thậm chí kém hơn nhưng nếu họ có lỡ mắc lỗi, thường cũng rất ít bị chỉ trích. Thuê trọng tài ngoại thật ra để kéo khán giả tới sân, làm an tâm nhà tài trợ và tăng chỉ số niềm tin, an toàn cho giải đấu mà thôi".

Trong giai đoạn "nước sôi lửa bỏng", quyết định thuê trọng tài ngoại được xem là động thái "cứu cánh", cần thiết của những nhà tổ chức khi các vị "Vua áo đen" Việt Nam bị mất niềm tin trầm trọng. Tuy nhiên, về lâu dài không thể giải quyết những vấn đề tận gốc, cải thiện được công tác trọng tài tốt hơn, khi sai sót thành hệ thống của những người "cầm cân này mực" đến từ chính bộ máy trọng tài.