Chủ tịch UFC Dana White từng nói Lý Tiểu Long - huyền thoại võ thuật nổi tiếng với Triệt Quyền Đạo và Vịnh Xuân Quyền - là "ông tổ", là người khơi dòng cho MMA ngày nay. Tuy nhiên, dù sàn MMA hiện đại chịu ảnh hưởng lớn của một võ sư Trung Quốc, những kỹ thuật võ cổ truyền Trung Hoa hầu như đã tuyệt tích trên sàn MMA hiện đại.

Các đại diện thông thạo quyền cước Trung Hoa gần như chỉ xuất hiện trong năm đầu tiên UFC thành lập. Sang đến năm thứ hai, không còn một võ sĩ võ cổ truyền Trung Hoa nào xuất hiện trong các trận đấu MMA tại UFC nữa.

Vậy thì vì sao võ cổ truyền Trung Hoa lại vắng bóng trên sàn MMA hiện đại?

Đầu tiên, phải kể đến tác động của bánh xe lịch sử.

Tại thời điểm ban sơ, UFC cho phép các võ sĩ thuộc các trường phái khác nhau như Karate, Taekwondo, võ cổ truyền Trung Hoa, Vịnh Xuân, Judo, vật (wrestling), Sumo,... thi đấu cùng nhau trên một võ đài, không phân biệt hạng cân. Rất nhiều người chỉ chú ý đến việc môn võ nào sẽ chiến thắng. Đáng tiếc, các đại diện của võ thuật truyền thống Trung Quốc không ghi lại nhiều dấu ấn thời điểm này.

Lúc đó, người ta lại chỉ quan tâm đến sự xuất hiện của Royce Gracie - nhà vô địch đầu tiên của UFC - và Brazilian Jiu-jitsu. Với kỹ thuật đánh địa chiến, Royce Gracie đã kéo các đối thủ của mình xuống sàn rồi "làm gỏi" các võ sĩ quen đánh đứng bằng những màn khóa siết. Để rồi sau khi phải nếm mùi thua cuộc, cả một thế hệ võ sĩ tiếp theo đổ xô đi học các môn khóa siết (grappling) và quật ngã (takedown) như BJJ, Judo, Sambo, Wrestling.

Thế là võ cổ truyền Trung Hoa, cùng với Karate, Taekwondo và một số môn võ cổ truyền khác nhanh chóng bị liệt vào "hạng hai" và hầu như biệt tích khỏi võ đài MMA trong những năm sau đó.

Thứ hai, cái cách mà đa số các võ sinh võ cổ truyền Trung Hoa đang tập luyện cũng không hẳn phù hợp để đưa lên võ thuật đấu đài.

Chịu ảnh hưởng văn hóa "lấy đức phục chúng" từ Trung Quốc, nhiều võ đường võ cổ truyền không coi trọng việc cho các võ sinh đối luyện, cọ xát, mà chỉ chú trọng vào việc đi quyền. Kể cả có cho phép đối luyện, đa phần các bạn tập cũng đều rất cứng nhắc. Chuyện đấu đài ra sao, lợi dụng phạm vi sàn đấu thế nào, phản ứng sao với cú đấm thẳng đang bay tới trước mặt rất ít khi được nhắc tới.

Bắt đầu học Thiếu Lâm từ năm 15 tuổi, võ sĩ UFC 'Big Country' Roy Nelson đến giờ vẫn nhớ cách đi Mai Hoa quyền và Đường Lang quyền. Tuy nhiên Nelson cho rằng những bài quyền Thiếu Lâm không có bao nhiêu tính ứng dụng khi áp dụng vào MMA.

"Những ngày luyện tập võ cổ truyền Trung Hoa đã giúp tôi rất nhiều trong việc rèn luyện khả năng chịu đòn và sự dẻo dai khi lên sàn đấu," Roy Nelson - người nổi danh với chiếc cằm sắt ở hạng Heavyweight cho biết. "Nhưng tôi phải thừa nhận rằng tôi đã bỏ việc nghiêm chỉnh đi quyền từ khoảng 10 năm trước đây. Thay vào đó, tôi bắt đầu học Jiu-jitsu và cách xử lý những pha địa chiến."

Nhưng những tư tưởng võ thuật cổ truyền Trung Hoa lại cũng không lỗi thời để lãng quên trong thời đại của MMA hiện đại. "Bất thiêu bất cách, tiêu đả đồng thì" - Không biết dẫn dụ đối thủ tức là chưa biết võ, nếu đã dẫn dụ được thì phải biết biến hóa theo từng tình huống xảy ra. "Lực do địa khởi, quyền do tâm phát" - Bàn chân bám vững xuống đất ra đòn mới có lực, huy quyền phải thoải mái tự nhiên thì mới hiệu quả. Rõ ràng, những giá trị của võ cổ truyền vẫn luôn tồn tại, chỉ phụ thuộc vào việc người học đào móc được đến đâu mà thôi,