Copa America 2016 diễn ra chưa đầy 20 ngày nhưng đã chứng kiện sự thay đổi đến chóng mặt của hai nền bóng đá có số má tại Nam Mỹ là Colombia và Chile.

Bước vào giải với tư thế hiên ngang của đội ĐKVĐ Copa America 2015, nhưng cơ hội tiến xa của Chile thậm chí còn bị thách thức dữ dội ngay từ vòng bảng.

Ngay trận ra quân, Chile đã nhận thất bại tâm phục khẩu phục trước Argentina dù đây chính là bại tướng của họ trong trận chung kết cách đây 1 năm. Khó khăn vẫn chưa buông tha ở trận đấu thứ hai, gặp đội bóng kém bậc nhất Nam Mỹ, Bolivia nhưng Chile đã phải hút chết mới kiếm được 3 điểm đầu tiên khi Arturo Vidal thực hiện thành công cú đá phạt đền ở phút 90 sau tình huống thổi phạt đền gây tranh cãi.

Giành chiếc vé vào tứ kết sau chiến thắng trước Panama ở trận đấu cuối cùng không đủ để che lấp thực tế về khả năng phòng ngự yếu kém của hàng thủ Chile, trong đó thủ môn Claudio Bravo "góp công lớn" trong cả 2 bàn thua trong trận gặp Panama.

Sau sự ra đi của HLV Jorge Sampaoli, người kế nhiệm Juan Antonio Pizzi bị hoài nghi rất lớn về năng lực cầm quân khi nhiều chuyên gia cho rằng, Chile đã đánh mất đi chất lỳ lợm và lối chơi không còn tạo ra được sự đột biến.

Nhưng chỉ cần một trận đấu, thầy trò ông Pizzi đã thổi sạch bay tất cả những sự nghi ngại đó. Chỉ 4 ngày sau trận đấu với Panama, Chile vùi dập một ứng viên cho ngôi vô địch khác là Mexico với tỷ số kinh hoàng 7-0 - chiến thắng đậm nhất trong lịch sử các kỳ Copa America và là trận thua bẽ bàng nhất của bóng đá Mexico trước nay. Nên biết rằng, Mexico đang sở hữu chuỗi 22 trận bất bại trước khi nhận thất bại kinh hoàng đó.

Chỉ một trận đấu, Chile từ một đội bóng bị đánh giá là bất ổn về lối chơi đã lột xác thành một thế lực đáng sợ, và là đối trọng lớn nhất của Argentina tại Copa America 2016.

Ngược lại, cũng chỉ một trận đấu, Colombia khiến cho tất cả phải ngỡ ngàng khi... thụt lùi một cách rất khó lý giải.

Colombia đến Mỹ với ngổn ngang những nỗi lo. Tại giải đấu năm ngoái, họ chỉ xếp thứ 3 vòng bảng và về nước ngay sau tứ kết. Các trụ cột như Cuadrado, Bacca và đặc biệt là thủ quân James lại vừa trải qua một mùa giải rất chật vật tại CLB.

Tuy nhiên, ngay trong trận đấu đầu tiên với đối thủ là đội chủ nhà và phải chịu sức ép cực lớn từ trên khán đài, Colombia đã chứng minh sức mạnh đáng gờm như tại World Cup 2014, để rồi nhanh chóng có tên tại tứ kết với chiến thắng thứ 2 liên tiếp trước Paraguay với niềm cảm hứng từ James và Cuadrado.

Nhưng đó cũng là thời điểm đánh dấu sự sa sút của Colombia. Trận cuối vòng bảng, họ dẫn trước Costa Rica nhưng rốt cuộc lại thua ngược 3-2. Và vào đến tứ kết, dù chỉ phải gặp một Peru bị đánh giá thấp hơn nhiều, nhưng những ngôi sao tấn công thượng thặng của Colombia lại tịt ngóm trong 90 phút, và phải nhờ đến 2 pha cứu thua xuất thần của David Ospina trong loạt sút luân lưu, họ mới có tên trong trận đấu này.

Con đường đi đến trận bán kết này của Colombia và Chile rõ ràng đã diễn ra theo một cách gần như trái ngược nhau hoàn toàn. Với phong độ hiện tại, Chile đang được nhận định là đội sáng cửa hơn, nhưng thứ đặc sản của bóng đá Nam Mỹ luôn là sự khó lường. Và người Chile cũng có lý do để mà lo lắng, khi ngôi sao số 1 của họ là Vidal sẽ không thể góp mặt vì án treo giò.