Có một gương mặt kém Hoàng Xuân Vinh 11 tuổi, nhưng từng bắn ngang và vượt kỷ lục Olympic trước cả đàn anh. Đấy là xạ thủ Hà Minh Thành. Dù không giành vé tới Rio 2016, song “viên ngọc thô” gần như duy nhất này của bắn súng Việt Nam cần được chăm sóc đặc biệt để chuẩn bị cho Olympic 2020.

Xạ thủ quê Thanh Hóa sinh năm 1985 bắt đầu nổi lên như một hiện tượng đặc biệt của TTVN tại ASIAD, khi xuất sắc đoạt tấm HCB nội dung 25m súng ngắn bắn nhanh. Trong đó, anh đã có một bài bắn ngoạn mục ở vòng loại, đạt tới 583 điểm mà cả chục ngày sau giới chuyên môn mới thấy “choáng”, vì hóa ra nó bằng đúng kỷ lục Olympic mà xạ thủ Sanderson (Mỹ) tạo lập ở kỳ Thế vận hội 2008.

Hà Minh Thành sau đó tiếp tục gây chấn động làng bắn súng Việt vì liên tiếp chinh phục các thông số ngang và vượt mức huy chương Olympic. Tại giải VĐQG 2011, anh bắn đạt 580 điểm. Ở SEA Games 2011, anh bắn đạt 584 điểm, hơn kỷ lục Olympic tới 1 điểm.

Đáng nể nhất là tại giải Các tay súng xuất sắc 2011, Hà Minh Thành bắn đạt 589 điểm, vượt kỷ lục Olympic tới... 6 điểm. Đây là thành tích cao nhất trong lịch sử các giải đấu quốc nội của TTVN, chính xác hơn chưa từng xảy ra. Dù điều kiện, tính chất của một cuộc đấu trong nước khác quốc tế rất nhiều, song kỳ tích ấy cũng chứng tỏ tài năng, sức vươn của Hà Minh Thành phi phàm như thế nào.

Ở thời điểm 2011, Hà Minh Thành được kỳ vọng cho mục tiêu giành suất và tranh chấp huy chương Olympic không thua kém gì Hoàng Xuân Vinh. Chỉ có điều, sau 1 năm rực sáng, xạ thủ cũng của “lò” Quân đội đã không còn giữ được phong độ đỉnh cao, sớm bộc lộ sự thiếu ổn định và điểm yếu tâm lý, nhất là ở các cuộc đấu quyết định, phải gánh vác trọng trách.

Hà Minh Thành đã không thể giành suất tới Olympic 2012, rồi tiếp đó là Olympic 2016. Anh cũng chưa lần nào tái lập được các kỳ tích ngang và vượt kỷ lục Olympic nữa.

Theo HLV trưởng Nguyễn Thị Nhung, Hà Minh Thành vẫn là một tài năng hiếm có của bắn súng Việt Nam, hội đủ các yếu tố để vươn tới đẳng cấp cao nhất thế giới ở nội dung 25m súng ngắn bắn nhanh. Theo bà, vấn đề lớn nhất của Hà Minh Thành chính là việc quá "nôn nóng chinh phục các đỉnh cao, mà sau vài lần vấp đã đánh mất sự tự tin và cảm hứng cần thiết”.

Mặt khác, như đánh giá của giới chuyên môn, sự hụt hơi của Hà Minh Thành còn xuất phát từ việc anh quá ít được tập huấn, thi đấu quốc tế. Mức đầu tư cho Hà Minh Thành kể từ kỳ tích tại ASIAD 2010 thua kém xa hai đàn anh Hoàng Xuân Vinh và Trần Quốc Cường.

Tuy nhiên, cơ hội để xạ thủ 31 tuổi này vươn tới đỉnh Olympic và thế giới hãy còn nguyên. Mới đây, dù để vuột suất Olympic đáng tiếc, Hà Minh Thành vẫn kịp chứng tỏ mình bằng một tấm HCĐ tại Cúp thế giới ở Thái Lan, sau khi vượt qua hàng loạt hảo thủ, kể cả xạ thủ số 1 thế giới nội dung này là Kim Jun Hong (Hàn Quốc).

Đúng là nhà quán quân và kỷ lục Olympic Hoàng Xuân Vinh hoàn toàn có thể tiếp tục duy trì việc tập luyện, thi đấu cho đến kỳ Đại hội sau đây 4 năm. Nhưng trên thực tế, khả năng này là rất thấp. Bắn súng Việt Nam cần tập trung cao độ cho một số nhân tố mới, mà Hà Minh Thành chính là một gương mặt sáng giá nhất.

Để có thể tiếp bước đàn anh trong hành trình đầy gian khó, bản thân Hà Minh Thành cần phải có một ý chí, một sự bền bỉ và làm mới mình phi thường như đàn anh. Dù vậy, điều kiện tiên quyết là Hà Minh Thành phải được đặt vào một quy trình đào tạo chuyên biệt, chí ít cũng phải giống như hai đàn anh của mình.