Bạn là người ham thích chơi cờ tướng? Dù bạn đã chơi lâu, hoặc mới chỉ "nhập môn" chưa lâu, nhưng bạn tự cảm thấy "công lực" của mình chưa cao, trình độ chậm tiến bộ, bạn đã bao giờ tự hỏi vì sao hay chưa?
Để góp phần cùng bạn giải đáp những khúc mắc liên quan, Webthethao xin gửi tặng bạn đọc loạt bài viết mang tính hệ thống hóa lý thuyết chơi cờ, qua đó bổ trợ cho phần tập luyện nâng cao kỳ nghệ của các bạn. Trong khuôn khổ của những bài viết này, chúng tôi chỉ xin giới thiệu những vấn đề trọng yếu, mang tính căn bản nhất, còn để có thể thăng tiến trình độ, dứt khoát không thể tách rời rèn luyện và vận dụng trong "thực chiến"…
Chớ quên rằng mục tiêu cuối cùng của ván cờ là bắt được Tướng của đối thủ, các quân chỉ là phương tiện để thực hiện điều ấy. Cũng giống như trong bóng đá, mục tiêu cuối cùng là ghi bàn nhiều hơn đối thủ và giành chiến thắng chứ không phải chiếm được nhiều "thời lượng kiểm soát bóng" hơn hay tung được nhiều cú dứt điểm (mà không trúng đích) hơn!
Một ván cờ tướng thông thường chia thành 3 giai đoạn chính:
1/ Khai cuộc: Giai đoạn đôi bên xuất quân, bố trí binh lực ban đầu, thường khoảng 10-15 nước đầu tiên của ván cờ. Tùy vào hình thế, sử dụng khai cuộc nào có thể nhận biết ngay từ 1-3 nước đầu tiên (ví dụ Pháo đầu đối Bình phong mã, Pháo đầu đối Phản cung mã, Đối binh cuộc…); nhưng khai cuộc ấy phát triển theo hệ thống nào thì lại phải chờ những diễn biến tiếp theo, tùy vào bố cục và ý định phát triển ván cờ của đôi bên và khi ấy, tên gọi của Khai cuộc sẽ chi tiết hơn, sát với thực tế ván đấu. Ví dụ: Pháo đầu Binh 3 đối Bình phong mã cổ điển; Pháo đầu Binh 7 đối Bình phong Mã hiện đại; Pháo đầu cấp tấn trung Binh đối Bình phong Mã…).
Khai cuộc Pháo đầu đối Bình phong mã
Tuy nhiên, do còn tùy vào ý đồ chơi của các kỳ thủ, nên chưa thể sớm nhận định tình thế. Ví dụ bên đi trước (bên Tiên) chưa hẳn sẽ tấn công, và ngược lại, bên đi sau (bên Hậu) cũng chưa chắc chọn đấu pháp mang tính phòng thủ. Nếu bạn đi Tiên, đối thủ lại chỉ "vừa miếng", tại sao lại không chọn đấu pháp mang tính tấn công nhỉ? Ngược lại, nếu đối thủ là một cao thủ có trình độ cao hơn mình, thì dù được đi Tiên, người chơi vẫn có thể chọn cách Khai cuộc chậm rãi, chắc chắn, dàn thế trận chặt chẽ với các quân có độ liên kết, hỗ trợ nhau…
Khai cuộc Thuận pháo
2/ Trung cuộc: Sau khi định hình bố trí lực lượng, đôi bên chính thức phát động các cuộc tấn công hoặc phòng thủ, tùy vào hình thế cũng như ý đồ của người chơi. Trường hợp bên đi trước (bên Tiên) chọn lối đánh chắc chắn hoặc chủ động hướng tới kết quả hòa thì sẽ chọn những nước đi mang tính "củng cố đội hình", không vội lộ ý đồ tấn công. Ngược lại, nếu bên Tiên chủ động tấn công, thể hiện tinh thần cầu thắng thì lực lượng bố trí sẽ khác hẳn, nhắm vào những vị trí "yếu", những quân không được bảo vệ của đối phương để truy kích…
Bên đi sau (bên Hậu) khi ấy cũng sẽ tùy vào diễn biến cụ thể để có ứng phó phù hợp. Trường hợp nhận thấy bên Tiên tổ chức tấn công, nhắm vào các vị trí yếu của mình thì cần tổ chức bảo vệ binh lực, các quân có độ liên kết, "bọc lót" cho nhau. Ngược lại, nếu bên Tiên chỉ tổ chức khai cuộc chậm chắc, thì bên Hậu cũng có thể chọn giải pháp tương tự (bố trí binh lực tương ứng), hoặc nếu có cơ hội thì phát động tấn công trước.
Quất Trung Bí - Một trong những bí kíp cờ tướng nổi tiếng
Tùy vào tình hình, đôi bên có thể thực hiện các nước đi mang tính dồn ép, chiếm lĩnh các vị trí trọng yếu, thực hiện các nước hăm bắt quân, đổi quân, thậm chí "phế quân tranh tiên" (bỏ quân để giành lợi thế lớn) nếu nhận thấy có cơ hội. Chớ quên rằng mục tiêu cuối cùng của ván cờ là bắt được Tướng của đối thủ, các quân chỉ là phương tiện để thực hiện điều ấy. Cũng giống như trong bóng đá, mục tiêu cuối cùng là ghi bàn nhiều hơn đối thủ và giành chiến thắng chứ không phải chiếm được nhiều "thời lượng kiểm soát bóng" hơn hay tung được nhiều cú dứt điểm (mà không trúng đích) hơn!
Thông thường, giai đoạn Trung cuộc từ nước thứ 10-15; nhưng cũng có những trường hợp đặc biệt, căn cứ diễn biến ván đấu, trung cuộc được bắt đầu rất sớm, khi chưa tới nước thứ 10 (vì đôi bên áp dụng cách khai cuộc không theo "sách" và hệ thống lý thuyết thông thường, nói vui là "xé sách"), khi ấy diễn biến ván cờ hoàn toàn dựa vào thực lực, sức tính trung cuộc của đôi bên.
3/ Tàn cuộc: Giai đoạn cuối của các ván cờ, thường khi đôi bên chỉ còn ít quân mạnh (Xe, Pháo, Mã). Bác Hồ kính yêu của chúng ta cũng rất đam mê môn cờ tướng, nên trong bài "Học đánh cờ" trong tập thơ "Nhật ký trong tù", Người cũng từng có những nhận xét rất hay, như "Gặp thời 1 Tốt cũng thành công".
Một thế cờ tàn
Quân Tốt vốn có giá trị thấp nhất trên bàn cờ, nhưng trong nhiều hình thế cụ thể, nó lại có giá trị rất cao; thậm chí khi nó sang áp sát "cửu cung" của đối phương thì cũng có thể trở thành "anh hùng", tung ra đòn dứt điểm quyết định. Trong nhiều ván đấu giữa các cao thủ, việc hơn kém nhau 1 quân Tốt có thể quyết định cục diện thắng – thua. Bởi vậy, ở giai đoạn tàn cuộc, các kỳ thủ cần lưu ý luôn thực hiện các nước đi "có mục đích", nên nhớ rằng dù binh lực ngang nhau, nhưng chỉ khác ở "vị cây" (thế đứng, vị trí của quân trên bàn cờ) là mọi thứ sẽ thay đổi!
Với những người chơi cờ kinh nghiệm thì 1 ván cờ thậm chí còn có thể chia nhỏ hơn, thành 5 giai đoạn: Khai cuộc, Khai – Trung cuộc (chuyển tiếp khai cuộc và trung cuộc), Trung cuộc, Trung – Tàn cuộc (chuyển tiếp giữa trung cuộc với tàn cuộc) và Tàn cuộc. Theo đó, sự phân chia và nhận biết về 2 giai đoạn chuyển tiếp được bổ sung ở trên chỉ mang tính tương đối, tùy thuộc quan niệm mà thôi.
(Còn tiếp)
Thành Đô 2024 là lần thứ 4 giải cầu lông vô địch đồng đội nam thế giới - Thomas Cup được tổ chức tại Trung Quốc và chứng kiến chiến thắng chung cuộc thuộc về Trung Quốc.
Một nam VĐV về nhất cuộc thi chạy marathon nhưng sau đó không được công nhận danh hiệu do BTC đánh trượt thành tích vì lỗi… nhận nước không đúng luật trên đường chạy.
Ở sự kiện lớn đầu tiên trong năm của Matchroom, Eklent Kaçi sẽ tới Vương quốc Anh với tư cách là nhà ĐKVĐ, sau khi đánh bại Joshua Filler 13-4 tại trận chung kết năm 2023.
Vừa không bảo vệ được sân nhà, ĐKVĐ Denver Nuggets còn không tận dụng được việc Rudy Gobert vắng mặt tại Game 2 và để thua thêm một trận blow-out trước Timberwolves.
Ngay sau khi vô địch Scottish Open 2024, Dương Quốc Hoàng tiến tới UK Open song song cuộc đua tranh suất dự Reyes Cup với Carlo Biado.
Lionel Messi lại nhận thêm một giải thưởng của vòng đấu ở MLS sau kỳ tích lập được cùng Inter Miami trước New York Red Bulls.
Lịch thi đấu, trực tiếp billiards UK Open năm 2024 hôm nay. Cập nhật lịch trực tiếp giải billiards UK Open năm 2024 mới nhất.
Chuyên gia của tờ Marca đưa ra dự đoán kết quả các trận đấu vòng bán kết Champions League, bao gồm cuộc đối đầu Real Madrid vs Bayern Munich.
Chuyên gia của tờ Marca đưa ra dự đoán kết quả các trận đấu vòng bán kết Conference League, bao gồm cuộc đối đầu Club Brugge vs Fiorentina.
FIFA đã công bố bảng xếp hạng futsal thế giới cho cả nam lẫn nữ. Nền futsal mạnh Thái Lan đều nằm trong Top 10, bỏ khá xa Việt Nam.
Khán giả Anh cuối cùng cũng biết sẽ phải trả bao nhiêu tiền để được xem và cổ vũ Tyson Fury ở trận thống nhất đai kinh điển boxing hạng nặng với Usyk.
Mẫu kỷ niệm chương dành cho những VĐV hoàn thành đường chạy của Ho Chi Minh City Night Run Eximbank 2024 đã chính thức lộ diện. Bạn đã sẵn sàng để sở hữu một tấm huy chương đặc biệt như thế này?
Đội hình dự kiến trận đấu giữa PSG và Dortmund thuộc vòng bán kết Champions League vào lúc 2h00 ngày 8/5. Cập nhật đội hình trận PSG vs Dortmund.
Thua đậm Crystal Palace, MU đã chịu đứng 3 nỗi xấu hổ trong một mùa giải của kỷ nguyên Ngoại hạng Anh, bao gồm việc chịu nhiều thất bại nhất.
AS Roma đã mất vị trí thứ 5 kèm suất dự Champions League vào tay Atalanta. Trong khi đó, nhà cựu vô địch Napoli chính thức từ bỏ mục tiêu này.
MU đã chính thức rời khỏi Top 7 Ngoại hạng Anh 2023/2024 sau khi thua đậm Crystal Palace. Điều đó có nghĩa, họ có thể vắng mặt ở cúp châu Âu mùa tới.
Theo đuổi triết lý chiến thắng, vậy tỷ lệ thắng của tân HLV trưởng ĐTQG Việt Nam Kim Sang Sik là bao nhiêu phần trăm trong sự nghiệp cầm quân?
Chuyên gia của tờ Bild đưa ra dự đoán kết quả các trận đấu vòng bán kết Champions League, bao gồm cuộc đối đầu PSG vs Dortmund.
MU đang cạnh tranh suất dự cúp châu Âu mùa tới thông qua cả Ngoại hạng Anh lẫn FA Cup, nơi họ đã lọt vào trận chung kết. Vậy điều gì sẽ xảy ra với Quỷ đỏ?
Từ ngày 7/5/2024, MSI 2024 sẽ bước vào những trận đấu vòng phân nhánh với sự tham gia của 8 đội tuyển mạnh nhất thế giới.
Dù bị đánh ngã ngay hiệp 1 bởi một tình huống sơ suất, "Quái vật Nhật Bản" Naoya Inoue vẫn thể hiện đẳng cấp tuyệt đối khi giải quyết đối thủ Luis Nery ngay sau đó.
Sau giải các nội dung chạy tiếp sức vô địch thế giới 2024 tại Bahamas cuối tuần qua, đã có 70 đội chạy tiếp sức giành thẳng vé tham dự Olympic Paris 2024.
Xem lịch MSI 2024 trên webthethao.vn. Cập nhật lịch thi đấu MSI LOL 2024 mới nhất - giải đấu quốc tế đầu tiên trong năm của bộ môn Liên Minh Huyền Thoại.
Tưởng chừng Cleveland Cavaliers sẽ không thể vượt qua được cái bóng của LeBron James và cái dớp đã kéo dài hơn 3 thập kỷ, thế nhưng điều đó đã thay đổi.
Cựu đội trưởng Watford, Troy Deeney, nhận được suất đặc cách bị đánh giá là gây sốc của Giải billiards UK Open Pool Championship 2024.
Cập nhật trực tiếp trận Boxing hạng super-bantamweight của nhà vô địch tuyệt đối Naoya Inoue trước đối thủ đến từ Mexico - Luis Nery.
HLV Kim Sang Sik nêu rõ triết lý của ông và tin vào khả năng tạo kỳ tích cùng bóng đá Việt Nam trong ngày ra mắt chính thức trên cương vị HLV trưởng.
Lần đầu tiên kể từ năm 2012, cầu lông Trung Quốc giành hết các ngôi vô địch của những giải đồng đội thế giới như Sudirman Cup, Uber Cup và Thomas Cup.
Tối ngày 5/5 và rạng sáng ngày 6/5 chứng kiến đoạn cuối của hành trình lịch sử của Billiards Pool Việt, khi Dương Quốc Hoàng vô địch Scottish Open 2024.
Trực tiếp giải billiards Scottish Open năm 2024 hôm nay. Cập nhật link xem trực tuyến billiards Scottish Open mới nhất.
Hiệp hội bóng đá Indonesia (PSSI) đang tìm mọi cách để thuyết phục CLB Cerezo Osaka cho phép ngôi sao gốc Hà Lan Justin Hubner nhả người cho trận cầu quyết định tấm vé dự Olympic 2024.
Nội dung hai môn phối hợp (duathlon) của giải triathlon các câu lạc bộ vô địch quốc gia 2024 tại TPHCM có một sự cố với Phạm Tiến Sản, người đang nắm giữ 2 HCV duathlon SEA Games gần đây nhất.
Những Ngọc Thuận, Quốc Duy, Từ Thanh Thuận,... sẽ góp mặt tại giải bóng chuyền nam Hà Tĩnh, một trong những giải đấu chất lượng của dải đất miền Trung.
Bảng xếp hạng MLS mùa giải 2024 mới nhất. Xem BXH giải bóng đá nhà nghề Mỹ được Webthethao.vn cập nhật hôm nay chính xác.
FIVB Club World Championship 2024 đã tìm ra 6/8 đội bóng tham dự, 2 cái tên còn lại được xác định sau giải vô địch các CLB nữ châu Á.
Sau 5 set đầy kịch tính Imoco Conegliano hoàn tất mùa giải trong mơ với chiến thắng đầy kịch tính trước Milano ở trận Chung kết CEV Champions League.
Ngay sau khi Cristiano Ronaldo lập hat-trick cho Al Nassr, đến lượt Lionel Messi cũng ghi bàn với Inter Miami, tiếp tục cuộc đua vua phá lưới mọi thời đại.
Lionel Messi đã thực hiện 5 pha kiến tạo trong trận Inter Miami thắng New York RB, bao gồm đường chuyền “không cần nhìn” cho Matias Roja lập công.
Chelsea đã vượt qua MU trên bảng xếp hạng Premier League sau màn huỷ diệt West Ham, duy trì hy vọng giành vé dự cúp châu Âu mùa tới.
Real Madrid bằng cách đánh bại Cadiz đã lên ngôi vô địch La Liga sớm 4 vòng đấu sau khi chứng kiến Barcelona gục ngã trước Girona.