Phong trào marathon những năm gần đây tại Việt Nam rất phát triển. Trước đây, tại một giải chạy, số lượng VĐV đăng ký cự ly marathon (42,195km) chỉ khoảng vài trăm thì nay có những giải đã vượt mốc 1.000, thậm chí hơn 3.000 người.

Với số lượng người tập luyện và tham dự các giải marathon ngày càng tăng thì chất lượng của được nâng tầm. Bây giờ, nhiều người đi dự giải không chỉ để kiếm kỷ niệm chương hoàn thành, mà phải lập kỷ lục cá nhân và tiếp đó là cả những mốc thông số tiệm cận chuyên nghiệp.

Trước đây, thông số chạy marathon dưới 3 giờ thường chỉ có các VĐV chuyên nghiệp, những tuyển thủ quốc gia chạm tới. Nhưng ngày nay, chạy marathon dưới 3 giờ đã được không ít VĐV không chuyên, hay quen gọi hơn là phong trào chinh phục được.

Hiện tại, khá nhiều giải chạy ở Việt Nam muốn phát triển phong trào marathon bằng cách khuyến khích các VĐV phá giới hạn bản thân, đặc biệt là phá kỷ lục quốc gia marathon Việt Nam. Thông số 2 giờ 21 phút 51 giây (2:21:51) do VĐV Nguyễn Chí Đông (Hà Nội) xác lập năm 2003 đến nay vẫn là đỉnh cao về chạy marathon tại Việt Nam.

Suốt hơn 18 năm qua, kỷ lục này vẫn đứng sừng sững mà chưa có dấu hiệu bị phá. Ngay cả những VĐV chuyên nghiệp trẻ hiện nay vẫn chưa thể tiến sát thông số này. Kỷ lục quốc gia chạy marathon nam trên đường bằng được kỳ vọng sẽ bị phá trong thời gian tới tại chính những giải chạy trong nước. Thông số tốt nhất gần đây mà một VĐV thiết lập được là 2:27:21 do tuyển thủ quốc gia Trịnh Quốc Lượng của đoàn Quân Đội lập tại giải VPBank Hanoi Marathon tháng 10/2020.

2 năm qua, các giải chạy bị hoãn hủy vì dịch COVID-19 nên chưa thật sự có giải chạy uy tín nào được tổ chức để các VĐV hiện thực hóa tham vọng phá kỷ lục quốc gia. Trong khi các tuyển thủ đang nỗ lực tập trung cho SEA Games 31 diễn ra ở Hà Nội tháng 5 tới thì giới chạy bộ phong trào thì âm thầm thực hiện những thử thách mang tính đột phá về thông số chuyên môn.

Mở đầu năm 2022, một sự kiện chạy bộ mang tên Breaking3 đã được tổ chức ở Hà Nội hôm 9/1 vừa qua để các VĐV phong trào phá giới hạn bản thân. 65 VĐV (55 nam và 10 nữ) đủ tiêu chuẩn dự thử thách này đã cùng nhau chạy đua với không chỉ đối thủ, mà với chính bản thân để tạo ra thành tích cá nhân tốt nhất ở nội dung 42.195km.

Do yếu tố khó khăn trong mùa dịch bệnh nên sự kiện không quy tụ đủ các chân chạy phong trào mạnh khác trên toàn quốc, ngoại trừ khu vực phía Bắc, nên kết quả không phản ánh chung tình hình chạy marathon ở Việt Nam. Nhưng một tín hiệu đáng mừng là đã có tới 18 VĐV (nam) hoàn thành mục tiêu chạy marathon dưới 3 giờ.

Người xuất sắc nhất là Nguyễn Đông Định (46 tuổi), hoàn thành với thời gian rất tốt 2:45:44. Đây là thông số chạy marathon được đánh giá cao cho một chân chạy không chuyên mới tập luyện và thi đấu cự ly marathon chỉ khoảng hơn 2 năm qua.

Bên cạnh đó, 6 nam VĐV có thành tích chạy marathon dưới 2 giờ 50 phút cũng là thông số rất ấn tượng cho những VĐV phong trào. Ngoài ra, dù không hoàn thành thử thách chạy marathon dưới 3 giờ, nhưng 10 nữ VĐV tham dự thử thách lần này đều có thông số sâu dưới 4 giờ.

Với phong trào phát triển sâu rộng như hiện nay, marathon được đánh giá sẽ còn có những bước đột phát trong giới chạy phong trào. Trong năm 2022, có một sự kiện đáng chú ý liên quan đến các VĐV phong trào chính là việc Liên đoàn Điền kinh Việt Nam sẽ lựa chọn 200 VĐV không chuyên chạy đồng hành marathon tại SEA Games 31.

Và chính từ những cuộc thi, thử thách ấn tượng trên, nhiều chân chạy phong trào xuất sắc sẽ lộ diện, thách thức những thông số chạy marathon còn tốt hơn nữa trong tương lai.