Trường hợp khốn khổ sau khi giải nghệ của huyền thoại việt dã Trần Thị Soa vẫn luôn là nỗi ám ảnh đối với tất cả các VĐV Việt Nam

Giống hệt như thế, ở Thái Bình, để ngăn không cho con cái theo bóng chuyền, bao giờ các phụ huynh ở đây cũng lấy ngay “tấm gương” của cựu tuyển thủ quốc gia Bùi Thị Lanh. Nhiều năm nay, NHM thể thao đất Lúa đã quá quen với cảnh, danh thủ lẫy lừng một thời này cùng chồng và 2 con trông xe cho khách vào SVĐ , rồi làm đủ thứ việc của một lao động phổ thông...

Khi làm thầy là lối mòn duy nhất

Trong điều kiện mới, không còn có ngôi sao thể thao nào của Việt Nam rơi vào nghịch cảnh như bác Soa, cô Lanh. Không ít người đã rất năng động, nhanh chóng vươn lên thành đạt trong thời kỳ mới.

Tuy nhiên, về cơ bản, họ vẫn chưa thoát khỏi tình trạng chung, với những vấp váp, trầy trật, khó khăn, khi bỏ lại sàn đấu để... vào đời lại. Tuyệt đại đa số đều chỉ chung một con đường: Lấy tấm bằng cử nhân Đại học TDTT (chính quy hay tại chức) rồi sau đó, một số ít đủ khả năng, kinh nghiệm được làm huấn luyện các cấp, còn lại xin vào các trường học dạy thể chất. Điều này bây giờ cũng rất khó vì phải cạnh tranh quyết liệt, vì ngành giáo dục thể chất đã mở rộng đào tạo, hàng năm cho ra lò hàng loạt cử nhân, trong khi nhu cầu có hạn. Chưa kể hàng loạt VĐV thường thường bậc trung, nhất là những đối tượng chỉ có thể dừng lại ở tầm quốc gia, hay tỉnh, phải rời thể thao trong cảnh “tay trắng”.

Bế tắc vì đâu?

Những cuộc đời ngôi sao hẩm hiu của Trần Thị Soa, hay Bùi Thị Lanh luôn khiến những người làm thể thao xót xa, cảm thông. Chỉ có điều, chưa ai nhìn thấu đáo vào cội nguồn vấn đề.

Sự thiệt thòi của 2 cựu binh này chỉ một phần nhỏ xuất phát từ việc không được bố trí, thu xếp công việc, hay có chế độ ưu đãi xứng đáng với cống hiến to lớn khi còn là VĐV. Cái thiếu nhất của họ chính là đã không có được sự chuẩn bị cần thiết về mọi mặt để sẵn sàng bước sang thời hậu VĐV.

Khi rời sân đấu, họ cũng khó làm được gì khác, ngoài những việc đơn giản, vì trong cả đời VĐV không được trang bị, học hỏi gì khác, gói gọn trong vòng tròn tập luyện - thi đấu.

Rất đáng lo vì thể thao thành tích cao Việt Nam đang có một cuộc bùng nổ, đặc biệt về số lượng, song cách tiếp cận, đào tạo VĐV vẫn không có gì thay đổi: Chỉ tập luyện, thi đấu và thành tích. Ngành thể thao vẫn đang coi nhẹ, hay đang bỏ trống cả mảng đào tạo, rèn luyện văn hóa, kỹ năng sống và làm việc cho VĐV.

Tức là sự chuẩn bị cho tương lai lâu dài, cho thời kỳ sau giải nghệ vẫn để hoàn toàn tự phát. Ngành thể thao chưa có định hướng và giải pháp, còn chính các tuyển thủ cũng thụ động

Hay là đã trót theo nghiệp VĐV thì chuyện bấp bênh cứ phải... tự nhiên.