“Tôi xin nói một vấn đề. Các trung vệ, tiền đạo ở các CLB có đến 70-80% do cầu thủ ngoại nắm giữ. Nếu chúng ta đi đá World Cup, Olympic thì không biết lấy nguồn đâu ra cho các vị trí này. Các CLB có lý do của họ, vì thành tích”. Đó là những trăn trở của HLV Park Hang Seo thời điểm cuối tháng 9/2020 khi chứng kiến sự lên ngôi của các tiền đạo lẫn trung vệ ngoại ở V.League.

Mới đây, bên lề Gala Quả bóng Vàng 2019, HLV Lê Huỳnh Đức thẳng thắn: “Việc các tiền đạo vắng bóng trong danh sách đề cử cũng như không đoạt danh hiệu này những năm gần đây xuất phát từ thực tế ở V.League. Làm việc ở CLB, áp lực về thành tích rất lớn. Do đó, các HLV phải sử dụng nhiều các tiền đạo ngoại với mục tiêu giành chiến thắng. Tôi nghĩ ông Park nếu làm tại CLB thì cũng thế thôi”.

Câu chuyện tiền đạo nội luôn là nỗi trăn trở với các HLV trưởng ĐTQG ở khu vực Đông Nam Á. Ông Park trải qua cơn đau đầu không mấy dễ chịu. Và đây cũng là bài toán nan giải của ông Akira Nishinho.

Đầu tháng 5/2020, tờ Siamsport ngán ngẩm đặt dòng tít “Khi tiền đạo Thái Lan sắp tuyệt chủng”. Bài báo như một lời cảnh báo từ cựu tiền vệ Somchai về vấn nạn này của bóng đá xứ chùa Vàng. “Các đội bóng đều muốn thành công tức thì. Đây là lý do khiến cho tiền đạo Thái Lan không có cơ hội giành suất đá chính”, Somchai lên tiếng.

Ông còn phân tích cụ thể: “Khi đặt nặng thành tích, hầu hết CLB ở Thai.League gần như bỏ qua những tiền đạo nội. Hơn hết, họ chủ yếu chơi với sơ đồ một tiền đạo thì khả năng cạnh tranh của cầu thủ tấn công Thái Lan sẽ hẹp đi.

Nếu các đội bóng chơi tấn công với hai tiền đạo thì cơ hội mới được mở ra với tiền đạo Thái Lan. Rất khó có thể giải quyết chuyện này khi đội bóng không dám mạo hiểm với tiền đạo trẻ và là người Thái vì sợ sai sót bởi giá trị ở giải quốc gia ngày một lớn”.

Somchai đã đúc kết quả một quá trình dài để lên tiếng về vấn đề này. Trước đó, ngay khi nắm quyền dẫn dắt các ĐT Thái Lan tham dự vòng loại thứ 2 World Cup 2022, HLV Akira Nishino đã gây ra tranh cãi về vị trí này.

Tháng 8/2019, trước thời điểm gặp ĐT Việt Nam, HLV người Nhật Bản cho gọi 33 cầu thủ; trong đó có đến 5 thủ môn nhưng chỉ có đúng 2 tiền đạo thuần túy. Một trong số đó là Suphachai Jaided, người còn lại khá vô danh Chananan Pombuppha (Bangkok United).

Tờ SMM Sports thời điểm đó chua xót: “Chẳng nhẽ Thái Lan lại thiếu những cái tên có thể đá tiền đạo hay sao? Lần đầu tiên trong lịch sử bóng đá Thái Lan, đội tuyển chỉ gọi lên đúng 2 tiền đạo trong danh sách sơ bộ.”  

Ở trận gặp ĐT Việt Nam trên sân nhà, HLV Nishino bố trí sơ đồ 4-6-0 với không một tiền đạo nào thuần túy. Trận đấu này, Voi chiến bị cầm hòa 0-0. Sau trận đấu, ông Nishino thất vọng: “Đây là kết quả đáng xấu hổ vì chúng tôi chỉ kiếm được 1 điểm. Được chơi trên sân nhà nhưng Thái Lan lại không tận dụng được lợi thế. Tôi quyết định không xếp tiền đạo thực thụ nào đá chính. Thitipan có thể chơi tiền đạo, và tôi xếp cậu ấy đá cặp với Supachok rất lanh lợi. Cả hai cầu thủ này đều thi đấu tốt, tích cực săn bóng và giữ bóng. Đáng tiếc, không ai có thể ghi bàn được”.

Sau 5 trận đấu ở vòng loại thứ 2 World Cup 2022, Thái Lan ghi 6 bàn và chỉ 1 trong số đó xuất phát từ tiền đạo với pha lập công của Teerasil Dangda.

Thực trạng này đang báo động với nền bóng đá xứ chùa Vàng. Giải VĐQG được xem là chân đế cho các ĐTQG. Song, sau 4 vòng đấu Thai.League 1 2020, những con số có thể khiến người hâm mộ giật mình.

Thai.League 1 có 16 đội với 53 cầu thủ thi đấu sở trường ở vị trí tiền đạo. 53 cầu thủ đó thi đấu tổng cộng 2940 phút. Tức, mỗi cầu thủ thi đấu 56 phút với trung bình 14 phút/trận. Cả 53 tiền đạo đó ghi đúng 10 bàn trong 32 trận, tức mỗi tiền đạo ghi 0.60 bàn và ghi trung bình 0.15 bàn/trận. 

Những tiền đạo chủ lực của các ĐTQG Thái Lan như Suphanat Munaenta, Suphachai Jaided chưa một lần ghi bàn; thậm chí, cựu đội trưởng U23 Thái Lan, từng được xem là người kế thừa Teerasil Dangda, Chenrop Sampaoli chưa có nổi 1 phút ra sân.  

Bức tranh tổng thể về các tiền đạo ở 16 CLB thi đấu tại Thai.League 1 2020

1/ Bangkok United: 2 tiền đạo; chỉ Nattawut với 202 phút ra sân, ghi 1 bàn.

2/ Ratchaburi: 2 tiền đạo; ra sân tổng cộng 46 phút, 0 bàn thắng.

3/ Port FC: 4 tiền đạo nhưng chỉ Kraisorn ra sân 4 trận, đều từ băng ghế dự bị, thi đấu 55 phút, kịp ghi 2 bàn. Cựu đội trưởng U23 Thái Lan Chenrop Samphaodi không ra sân phút nào.

4/ BG Pathum: 5 tiền đạo nhưng chỉ có 2 người ra sân, đá 163 phút, ghi 1 bàn.

5/ Police Tero: 6 tiền đạo với tổng số bàn thắng ghi được là 3 đến từ 3 cái tên khác nhau là Jaturong, Artit, Tatchakorn. Tổng số phút ra sân: 814.

6/ Suphanburi: 4 tiền đạo và chưa ra sân bất cứ phút nào.

7/ Muang Thong: 2 tiền đạo, 148 phút ra sân, 0 bàn thắng

8/ Sukhothai: 3 tiền đạo, đá 69 phút, 0 bàn thắng.

9/ Chonburi: 4 tiền đạo, không bàn thắng, thi đấu 262 phút. Trong đó chân sút 35 tuổi Teerathep Winothai đá tới 250 phút

10/ Chiangrai United: 2 tiền đạo đá 82 phút, ghi 1 bàn thắng

11/ Buriram: 3 tiền đạo. Hai tuyển thủ Thái Lan là Supachai Jaided và Suphanat Mueanta đều 3 lần ra sân, đá tổng cộng 313 phút nhưng tổng số lần đá chính của cả hai chỉ là 3; 0 bàn thắng.

12/ Nakhon Ratchasima: 2 tiền đạo, 76 phút ra sân, 0 bàn thắng

13/ Prachuap: 4 tiền đạo, 189 phút ra sân, 0 bàn thắng

14/ Samut Prakan: 3 tiền đạo, chỉ Srinawong ra sân, đá chính 4 trận với 300 phút, ghi 2 bàn

15/ Rayong: 2 tiền đạo, 221 phút, 0 bàn thắng

16/ Trat: 5 tiền đạo dưới 20 tuổi, chưa ra sân phút nào