Tại giải bơi quốc gia Philippines tổ chức cuối tuần qua, Thanya Dela Cruz phá kỷ lục quốc gia nội dung 50m ếch nữ. Cô gái trẻ 18 tuổi đạt thông số 32.89 (32 giây 89), phá kỷ lục cũ 32.93 do đàn chị Joy Rodgers thiết lập tại SEA Games 30 gần 2 năm trước.

Thanya đã có sự tiến bộ đáng kinh ngạc khiến giới chuyên môn cũng phải bất ngờ. Cách đây gần 2 năm, cũng chính tại cung thể thao dưới nước New Clark City, ở tuổi 16, Thanya lần đầu tham dự SEA Games 30, đã khiến nhiều người thót tim với phần thi ở cự ly 200m ếch, nội dung mà “tiên cá” Nguyễn Thị Ánh Viên cũng góp mặt.

Ngày đó, Thanya tham dự đường đua vòng loại 200m ếch nữ và khi chỉ còn khoảng 40m thì cô bé này chới với, phải bám vào dây phao nghỉ một lúc mới có thể bơi tiếp. Tới thành bể, Thanya mệt tới mức phải cần tới người trợ giúp lôi lên bờ. Cô bé được đưa lên cáng để nhân viên đưa đi chăm sóc sức khỏe.

Sau 2 năm, Thanya đã tiến bộ một cách đáng nể. Cô bé được hướng đến các cự ly ngắn hơn và trở thành VĐV vô đối ở nội dung 50m ếch, 50m tự do và 100m ếch.

Sau kỷ lục quốc gia 50m ếch nữ, Thanya đoạt thêm 2 HCV ở giải bơi quốc gia vừa qua. Ở đường bơi 50m tự do nữ, cô vô địch với thời gian 27.92. Còn ở đường bơi 100m ếch nữ, thông số 1:11.28 (1 phút 11 giây 28) của Thanya chỉ kém 0,36 giây so với kỷ lục quốc gia 1:10.92 của Desirae Mangaoang lập tại một giải bơi ở Mỹ hồi tháng 6.

Đây là một bước tiến đáng nể của cô gái từng suýt không hoàn thành đường bơi 200m ếch SEA Games 30 gần 2 năm trước. Việc hướng Thanya đến các cự ly ngắn hơn đã có hiệu quả và cô được coi là nhân tố có thể tạo ra bất ngờ ở SEA Games 31 giữa năm 2022 ở Việt Nam.

2 năm trước, Thanya còn tranh tài ở nội dung mà Ánh Viên, tượng đài bơi của Việt Nam, còn tham dự. Nhưng có thể ở SEA Games 31 sắp tới, cô gái này sẽ không còn đối đầu với Ánh Viên khi tuyển thủ của Việt Nam đã xin phép rời khỏi đội tuyển quốc gia và có ý định giải nghệ ở tuổi 25.

Câu chuyện của Thanya dù không liên quan đến Ánh Viên nhưng phần nào có nét tương đồng. Thanya là một VĐV gần như không có tên tuổi của Philippines. Cô là thành viên của câu lạc bộ bơi Ayala Harpoons ở thành phố Marikina và từng được cho tham dự SEA Games 30 trên sân nhà 2 năm trước để cọ xát.

Từ một cô bé 16 tuổi yếu ớt, suýt không hoàn thành đường bơi 200m ếch, đến nay Thanya đã tiến bộ đáng nể và phá kỷ lục quốc gia. Cô được các chuyên gia điều chỉnh từ những cự ly bơi dài xuống các nội dung ngắn hơn và đã tận dụng được tố chất bơi tốc độ của Thanya. Ở tuổi 18, phá kỷ lục quốc gia 50m ếch nữ, Thanya có tiềm năng tạo ra đột phá trong tương lai nếu tiếp tục được đầu tư và định hướng đúng cách.

Trong khi đó, câu chuyện về việc Ánh Viên xin rút khỏi đội tuyển quốc gia và rời đường đua chuyên nghiệp khi mới 25 tuổi đã trở thành đề tài lớn thời gian qua. Ánh Viên xuất phát từ một thần đồng bơi lội của Cần Thơ, được đầu tư gửi đi Mỹ tập huấn dài hạn từ năm 15 tuổi. Cô đạt nhiều thành tích rực rỡ ở đấu trường SEA Games với 25 tấm HCV. Nhưng từ khoảng năm 2017 đến nay, thành tích của Ánh Viên đã giảm sút đáng kể, xuất phát từ định hướng tập luyện có phần khác biệt.

Ánh Viên được kèm cặp bởi duy nhất một HLV là ông Đặng Anh Tuấn, người phải rút khỏi vị trí này trong năm 2020 vì lùm xùm nợ nần. Ánh Viên từ một thần đồng bơi, được kỳ vọng có thể bước ra “biển lớn” như Á vận hội hay thậm chí là tiệm cận thành tích Thế vận hội, thì có thời điểm rơi vào trầm cảm, sa sút phong độ và tập luyện mà không có HLV xứng tầm trong thời gian dài. 

Sau Olympic Tokyo 2020, sự kiện mà Ánh Viên không thành công ở hai nội dung 200m và 800m tự do, cô dứt khoát gửi đơn ra khỏi đội tuyển quốc gia. Tuy nhiên, mong muốn này của Ánh Viên vẫn chưa được chấp nhận. Cô được thuyết phục ở lại thi đấu ít nhất là đến hết SEA Games 31 năm sau.

Câu chuyện về quyết định giải nghệ sớm của Ánh Viên vẫn chưa có hồi kết. Và người ta vẫn chờ đợi cách giải quyết của những người có trách nhiệm về một VĐV bơi tài năng và được đầu tư lớn nhất thể thao Việt Nam.